Waarom een bloedanalyse belangrijk is bij vermoeidheid
Vermoeidheid, iedereen heeft er vroeg of laat wel eens mee te maken. Soms langdurig, soms occasioneel. De mogelijke oorzaken zijn legio. Het is daarom belangrijk, zeker wanneer je langdurige vermoeidheid ervaart, om tijdig je bloed te laten testen. Wat zo’n testpanel precies inhoudt, welke oorzaken er zoal bestaan en wat je zelf kan ondernemen ontdek je in deze blog.
Welke soorten vermoeidheid bestaan er?
Voor we dieper ingaan op de mogelijke oorzaken die aan de basis kunnen liggen van vermoeidheid, is het belangrijk aan te geven dat er verschillende soorten vermoeidheid bestaan. Het is immers zo dat wanneer je duidelijk zicht hebt op wat voor soort vermoeidheid je hebt, je gerichter op zoek kan gaan naar een effectieve oplossing. We onderscheiden twee soorten vermoeidheid.
Lichamelijke vermoeidheid
De meest herkenbare vorm van vermoeidheid. Komt doorgaans voort uit fysieke inspanning. Iets wat uiteraard dient genuanceerd te worden. Wat voor de ene persoon als een inspanning wordt ervaren, geeft de andere misschien juist energie. Bij fysieke vermoeidheid heb je meestal last van zaken als spierpijn en hoofdpijn, en heb je vaak nood aan veel slaap. Hou er rekening mee dat het bij fysieke vermoeidheid je enige tijd kan kosten om er helemaal bovenop te geraken. Naast fysieke arbeid kan deze vermoeidheid ook gerelateerd worden aan andere zaken zoals slaaptekort, stress, een tekort aan bepaalde voedingsstoffen, vermoeidheid na een infectie of hormonale afwijkingen. Hormonen kunnen immers ook een enorme impact hebben op je energiepeil en jouw fitheid dusdanig in alle richtingen sturen. Zo kan een traag werkende schildklier ervoor zorgen dat je stofwisseling niet naar behoren verloopt of wanneer er sprake is van disbalans in oestrogeen, testosteron, melatonine, serotonine en cortisol kan er eveneens vermoeidheid optreden. Een bloedtest kan hier inzicht geven in de werking van je verschillende organen en mogelijke tekorten of overschotten opsporen.
Mentale vermoeidheid
Opgekropte emoties, onverwerkte trauma’s, langdurige blootstelling aan stress, hoge studie- of werkdruk,… Mentale vermoeidheid kan tal van grondredenen hebben. Vaak herken je het aan een verminderde eetlust, negatieve mindset of moe en futloos gevoel. Probeer dergelijke symptomen niet te negeren en ermee aan de slag te gaan. Doe je dat niet, dan is de kans groot dat je in een vicieuze cirkel terechtkomt.
Vermoeidheid, de mogelijke oorzaken op een rij
Zoals eerder aangehaald zijn de mogelijke verklaringen voor vermoeidheid talrijk. We sommen alvast enkele potentiële oorzaken op die aan de basis kunnen liggen.
- Vitamine- of mineralen tekorten: een deficiëntie van vitamine D, B12 of ijzer
- Hormonale en moleculaire afwijkingen: een traag werkende schildklier, ijzerstapeling, suikerziekte,…
- Omgevingsfactoren en mentale oorzaken: onregelmatig slaappatroon, overactiviteit, stress- of angstgevoelens, depressie, gebruik van bepaalde geneesmiddelen,…
- Auto-immuunziektes en infecties: coeliakie, MS, spierziektes, HIV, de ziekte van Lyme, hepatitis, kanker,…
Wat houdt een bloedonderzoek naar vermoeidheid in?
Vermoeidheid kan dus verschillende lichamelijke oorzaken hebben. Het is daarom mogelijk een bloedanalyse te laten uitvoeren om te screenen op de meest courante oorzaken van lichamelijke vermoeidheid die te objectiveren zijn in bloed . Maar wat mag je nu verwachten van zo’n bloedonderzoek en waarop wordt er allemaal getest? Een overzicht van de belangrijkste parameters die in kaart worden gebracht.
Bloedcel analyse
Er wordt een analyse gedaan op de witte en rode bloedcellen en de bloedplaatjes. De witte bloedcellen worden daarnaast ook gedifferentieerd. Een verstoorde bloedvorming is een directe oorzaak van vermoeidheid en wordt zelf veroorzaakt door heel wat onderliggende aandoeningen. Het is dus een goede manier om behandelbare ziekten op het spoor te komen.
Ijzer- of vitaminetekorten
Raak je snel vermoeid, makkelijk buiten adem of heb je te kampen met rusteloze benen? Dan zou o.a. een ijzertekort wel eens aan de basis kunnen liggen. Ijzer zorgt immers voor aan- en afvoer van zuurstof door de rode bloedcellen door de productie van hemoglobine. Een tekort kan daarom een mogelijke verklaring voor vermoeidheid zijn.
Ook verschillende mineralen of vitamines spelen een cruciale rol in het wel functioneren van je lichaam. Bij een bloedonderzoek naar vermoeidheid wordt, naast de mineralen calcium en magnesium ook getest op een tekort aan vitamine D. Een tekort geeft klachten zoals een moe, futloos en belabberd gevoel. Daarnaast gaan we ook de waarden voor vitamine B12 na. Deze vitaminen zorgen onder meer voor de aanmaak van rode bloedcellen en een goede werking van het zenuwstelsel.
Schildklierfunctie
Hier wordt nagegaan of er sprake is van een traag werkende schildklier. In dat geval wordt er te weinig schildklierhormoon aangemaakt in je lichaam wat aanleiding kan geven tot vermoeidheid, maar ook andere zaken zoals gewichtstoename, spierpijn en zelfs een droge huid. Een traag werkende schildklier komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en treedt frequenter op naarmate je ouder wordt.
Bacteriële of virale infecties
Dat infecties een belangrijke impuls kunnen vormen voor vermoeidheid is niet meer dan normaal. Je lichaam levert een strijd, een strijd om om de infectie tegen te gaan. In de meeste gevallen zal de vermoeidheid dan ook verdwijnen wanneer de infectie achter de rug is. Echter, soms kan er wel nog sprake zijn van postvirale vermoeidheid. In dit panel wordt gescreend op de ziekte van Lyme, CMV en EBV infecties.
Suikerziekte
In dit onderzoek wordt eveneens een analyse gemaakt van het bloedsuikergehalte (bloedglucose), ofwel de hoeveelheid glucose die in het bloed zit. Diabetes (mellitus) of suikerziekte is een ziekte waarbij je teveel glucose in je bloed hebt en ontstaat als je lichaam minder gevoelig is geworden voor insuline of omdat je lichaam zelf te weinig insuline aanmaakt. Een van de symptomen van suikerziekte is vermoeidheid.
Glutenintolerantie
Ook bepaalde allergieën of intoleranties kunnen aanleiding geven tot vermoeidheid. Je lichaam moet immers een gevecht leveren tegen de allergenen, iets wat een pak energie kost.
Nier- en leverfunctie
Ook de nierfunctie en de leverfunctie worden gecontroleerd in deze bloedtest als mogelijke oorzaak van vermoeidheid en als merker voor bepaalde ziektes.
Wat kan je zelf doen om vermoeidheid tegen te gaan?
Een bloedtest kan uitsluitsel geven over mogelijke oorzaken van je vermoeidheid. Toch zijn er een aantal gouden regels die je kunnen helpen om vermoeidheid tegen te gaan. Beter voorkomen dan genezen dus.
- Zorg voor een goede slaaphygiëne – Hoeveel uren slaap je per nacht nodig hebt, hangt af van persoon tot persoon en hangt nauw samen met slaapcycli. Eén slaapcyclus duurt 90 minuten. Word je binnen dergelijke cyclus wakker, dan ben je nog niet uitgerust. Een goed en recurrent slaappatroon aanhouden is dus belangrijk. Probeer je voor het slapengaan te ontsnappen, vermijd felle lichtbronnen en zorg voor rust in de slaapkamer.
- Zorg voor een gezond voedingspatroon – Een gezond voedingspatroon gaat gepaard met voldoende variatie en juiste dosering. Probeer voldoende fruit en groenten te eten, vervang vlees door vis. Zo krijg je voldoende vitaminen en mineralen binnen, beiden essentieel om vermoeidheid te vermijden.
- Vermijd bepaalde dranken – Alcohol- en cafeïnehoudende dranken en energiedranken kan je maar beter niet drinken voor het slapengaan. Ze verstoren je actief/non-actief systeem en zullen je nachtrust niet ten goede komen.
- Zorg voor voldoende beweging – Een half uurtje per dag sporten en inspanning leveren volstaat al om jezelf een goede nachtrust te gunnen en bijgevolg nakende vermoeidheid tegen te gaan. Energie verzekerd!
Heb je vaak of langdurig te kampen met vermoeidheid? Mogelijks is er meer aan de hand. Maak snel en eenvoudig een afspraak voor een bloedafname zonder voorschrift en krijg inzicht in eventuele oorzaken.