Waarom het belangrijk is je vitaminen- en mineralenbalans te laten controleren
Vitaminen en mineralen zijn onmisbaar voor het goed functioneren van ons lichaam. Deze moleculen kunnen niet door ons lichaam zelf aangemaakt worden maar dienen in voldoende mate opgenomen te worden via voeding. Een speciaal geval is vitamine D dat we via de voeding kunnen opnemen maar ook zelf in de huid kunnen aanmaken onder invloed van zonlicht. Evenwichtige en gevarieerde voeding is daarom absoluut noodzakelijk. Maar hoe weet je nu of je kampt met bepaalde tekorten en hoe kun je het herkennen? Dat en veel meer ontdek je in deze nieuwe blog.
Waarom vitaminen en mineralen zo belangrijk zijn
Om een duidelijk beeld te krijgen van het belang van vitaminen en mineralen voor ons lichaam, is het relevant om het onderscheid te duiden. Hoewel ze beiden tot de groep van micronutriënten behoren, vallen er toch enkele verschillen op te tekenen. Vitaminen zijn immers organisch, wat impliceert dat ze worden afgebroken door warmte, lucht of zuur. Mineralen zijn dan weer anorganisch en vinden vrij makkelijk de weg naar je lichaam via plantaardige en dierlijke voedingsstoffen. Iets wat bij vitaminen lang niet altijd het geval is, aangezien ze niet in alle voedingsstoffen aanwezig zijn. Niet zo onlogisch dus dat ons lichaam sneller te maken kan hebben met tekorten aan vitaminen dan mineralen.
Maar waarom zijn vitaminen en mineralen nu zo belangrijk voor het wel functioneren van ons lichaam? We zetten de belangrijkste redenen op een rijtje.
- Ze voorzien ons lichaam van energie en zijn eveneens belangrijk bij het omzetten van die energie.
- Ze zorgen voor de productie van belangrijke hormonen en enzymen.
- Ze zorgen voor een betere weerstand en stofwisseling.
- Ze herstellen schade op cellulair niveau in ons lichaam.
- Ze dragen bij tot immuun-ondersteuning en bevorderen versnelde wondgenezing.
- Ze zorgen voor een goede werking van onze spieren.
Wat houdt een bloedonderzoek naar vitaminen en mineralen in?
Een bloedonderzoek waarbij alle mogelijke vitaminen en mineralen geanalyseerd worden, zou te duur zijn en is eigenlijk helemaal niet nodig. Doorgaans kunnen we op basis van analyse van de belangrijkste waarden een volledig beeld scheppen over de mogelijke oorzaken en oplossingen naar voor schuiven die het probleem kunnen verhelpen. Het is immers zo dat tekorten van vitaminen en mineralen vaak samenhang vertonen. Daarom omvat het testpanel een analyse van de 3 belangrijkste wateroplosbare vitamines – vitamine B12, vitamine D en foliumzuur -, 2 vetoplosbare vitamines – vitamine A en E – en 5 verschillende mineralen in het lichaam – natrium, kalium, magnesium, calcium, en zink. Daarnaast wordt albumine bepaald als algemene merker om de voedingsstatus te beoordelen, Ook de beschikbare voorraad ijzer wordt gemeten via bepaling van het ijzeropslag eiwit ferritine.
Maar waarom zijn nu net deze vitaminen en mineralen zo belangrijk voor ons lichaam?
- Vitamine B12 – Cruciaal voor de bloedaanmaak en een goede werking van de hersenen en zenuwen.
- Vitamine D – Verantwoordelijk voor sterke botten en tanden, een goede spierfunctie en de aanmaak van serotonine.
- Foliumzuur (Vitamine B9 – Vitamine B11) – Nodig voor de aanmaak van de rode bloedcellen en voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel.
- Vitamine A – Ondersteunt de weerstand, zorgt voor een goed gezichtsvermogen, houdt de huid gezond en draagt bij tot normale slijmvliezen. Een teveel kan dan weer schadelijk zijn voor kinderen en zwangere vrouwen.
- Vitamine E – Een antioxidant die het lichaam beschermt tegen schadelijke stoffen van buitenaf, bijvoorbeeld oxidatieve schade door UV-straling en luchtvervuiling.
- Albumine – Zorgt ervoor dat vocht niet uit de bloedvaten kan weglekken en dat weefsels voedingsstoffen krijgen, staat eveneens in het voor het transport van hormonen, vitaminen en andere stoffen door het lichaam.
- Natrium – Cruciaal voor de regulatie van de vochtbalans in het lichaam, het regelen van de bloeddruk en voor een goede werking van spier- en zenuwcellen.
- Kalium – Staat in voor de energieopslag, aanmaak van eiwitten en het regelen van de vochtbalans en bloeddruk.
- Magnesium – Belangrijk voor de bot- en tandstructuur, de overdracht van prikkels naar de spieren en zenuwbanen, en de regulatie van de bloedspiegel.
- Calcium – Speelt het een belangrijke rol bij het reguleren van de hartwerking, de spierfunctie en het zenuwstelsel, en de ontwikkeling van botten en tanden.
- Ijzer – Zorgt ervoor dat rode bloedcellen zuurstof kunnen opnemen en transporteren naar de longen en de rest van het lichaam.
- Zink – Zorgt voor de opbouw van eiwitten, weefselgroei- en vernieuwing, de stofwisseling en een goede werking van het afweer- en immuunsysteem.
Hoe kan ik herkennen of ik te maken heb met tekorten aan vitaminen en mineralen?
Tekorten aan vitaminen en mineralen ontwikkelen zich geleidelijk en kunnen heel uiteenlopende klachten veroorzaken. De eerste verschijnselen kunnen zich voordoen na enkele weken, meer specifieke verschijnselen kunnen zich mogelijks pas na enkele maanden manifesteren.
Algemene en vaak voorkomende symptomen zijn vermoeidheid, lusteloosheid of concentratieproblemen. Andere symptomen zijn doorgaans meer gelieerd aan tekorten van specifieke vitaminen en mineralen. We overlopen per categorie de mogelijke verschijnselen.
Vitaminen
- Vitamine B12: zenuwschade, bloedarmoede, vermoeidheid, ademnood, gebrek aan eetlust
- Vitamine D: zwakkere botten, problemen met calcium huishouding, spierzwakten of -krampen
- Foliumzuur (Vitamine B9 – Vitamine B11): vermoeidheid, bloedarmoede, afwijkingen bij geboorte
- Vitamine A: gebrek aan eetlust, verminderd gezichtsvermogen, hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid, oogafwijkingen, haarverlies, roodheid en schilferen van de huid
- Vitamine E: bloedarmoede, spierzwakte en schade aan de hersenen
Mineralen
- Albumine: oedeem, waterbuik, effusie, vermoeidheid, duizeligheid en zwakte
- Natrium: hoofdpijn, misselijkheid, lusteloosheid, verwardheid of sufheid, spierkrampen, vermoeidheid, epileptische aanvallen
- Kalium: hartritmestoornissen, spierzwakte, spierkrampen, concentratieproblemen, verwardheid
- Magnesium: stress, chronische vermoeidheid, depressie, hoofdpijn, darmklachten, hartkloppingen
- Calcium: spierkrampen, zwakkere botten, hartritmestoornissen, gevoelloze ledematen
- Ijzer: bloedarmoede, snel vermoeid, bleke huid, ademhalingsproblemen, rusteloze benen
- Zink: huidafwijkingen, haaruitval, diarree, afwijkingen bij geboorte
Uiteraard spreken we hier over belangrijke indicatoren. Enkel een bloedanalyse kan volledig uitsluitsel bieden.
Wat kan je zelf doen om in balans te blijven?
Eigenlijk begint en eindigt alles bij een gezond en evenwichtig voedingspatroon. Nog belangrijker is dat je bij jouw voedingskeuzes zoveel mogelijk opteert voor verse, onbewerkte producten waaraan zo min mogelijk werd toegevoegd. Puurheid is in essentie de gouden regel. Kies zoveel mogelijk voor groenten en fruit. Ze bevatten immers ontzettend veel vitamines, mineralen, fytonutriënten en andere bioactieve stoffen die cruciaal zijn voor ons lichaam.
Heb je alsnog te kampen met bepaalde tekorten, dan kunnen bepaalde supplementen soelaas bieden. Echter, vermijd dit op eigen initiatief in te nemen. Zorg voor een duidelijke analyse van het probleem middels een bloedanalyse. Op die manier kunnen de juiste supplementen toegediend worden en ben je er snel weer helemaal bovenop!
Benieuwd of je een tekort hebt aan bepaalde vitaminen of mineralen? Maak snel en eenvoudig een afspraak voor een bloedafname zonder voorschrift en krijg inzicht in de oorzaken en oplossingen.